Erik Fidanlarının İklim İstekleri Nelerdir

Erik fidanları ve ağaçlarının iklim istekleri çeşitlere göre değişmektedir. 3 grup erik çeşidi bulunmaktadır. Bunlardan; Can erikleri ılıman, Avrupa erikleri kışı daha soğuk geçen yarı soğuk - ılıman, Japon erikleri ise kışı soğuk geçmeyen ılıman veya sıcak - ılıman iklimleri severler. Birçok meyve türünde olduğu gibi erikte de soğuklama ihtiyacı vardır. +7.2 °C’ nin altında can erikleri 400- 500 saat, Japon erikleri 600 saat, Avrupa erikleri ise 1000 saatin üzerinde soğuklamaya ihtiyaç duyarlar.

Eriklerde soğuğa ve dona hassasiyet çiçeklenme ve genç meyve döneminde artar. Bu nedenle erken çiçek açan Can ve Japon eriklerinin kış ve ilkbahar donlarının çok görüldüğü bölgelerde yetiştirilmesi tehlikeli olacaktır. Açmış çiçekler –2.2 °C ile –0.6 °C’ ye dayanabildikleri halde, genç meyveler –1.1 °C ile –0.6 ° C’ de zarar görmektedir.

Erik Fidanlarının Toprak İstekleri Nelerdir?

Erik fidanları toprak açısından çok fazla seçici değildir. Saçak köklü olduklarından az derin topraklarda da yetişebilirler. Toprağın çok kumlu olduğu durumda erik ağacının ömrü kısa olur. Bu tür topraklarda Japon grubu erik çeşitleri tercih edilmelidir. Killi topraklarda Avrupa erikleri ve Can erikleri, kurak topaklarda ise badem anaç olarak kullanılır. En uygun toprak PH’ ı 6.5’ dir.

Erik Fidanı Çeşitleri Nelerdir?

En çok fidan satışı yapılan erik çeşitlerini üç grupta incelemek mümkündür.

Can Erikleri Grubunda Hangi Çeşitler Bulunur?

Papaz: Meyve orta büyüklükte (17-20 g.) yuvarlak, kabuk rengi parlak koyu yeşildir. Tatlı, sulu ve gevrektir. Kendine kısmen verimlidir. Bilinen en iyi tozlayıcısı Aynalı’ dır.

Can: Papaza nazaran daha yuvarlak, açık yeşil ve mayhoş ve suludur. Et dokusu incedir. Olgunluk ilerledikçe yeme kalitesi artar. Meyve ortalama 15-17 gram ağırlığındadır. Kendine verimlidir. Papazdan 1 hafta sonra yeşil tüketim için hasatı yapılır.

Havran: Papazdan 10-15 gün sonra toplanır. Açık yeşil renkte 17-20 gram ağırlığında ve mayhoştur. Kabuğu diğerlerine göre daha ince, çekirdeği küçüktür. Kendine verimlidir.

Aynalı: Meyve sarı zemin üzerine kırmızı yanaklı, sulu, mayhoş, 35-40 gram ağırlığındadır. Kendine verimlidir.

Japon Erikleri Grubunda Hangi Çeşitler Bulunur?

Black Beauty: Ağacı güçlü, verimi vasattır. Meyve orta büyük, koyu mor neredeyse siyah renklidir. Meyve eti sarı-kırmızımsı , meyve eti dayanıklı, olgunluk döneminde mükemmel kokuludur. Temmuzun ilk haftasında olgunlaşır. Kış soğuklarını sevmez.

Morettini 355: Ağaç orta büyüklükte ve düzenli verimlidir. Meyve orta irilikte, kalp biçiminde, çilli, koyu morumsu, kırmızı renklidir. Meyve eti sarı, kırmızı damarlı, orta sert, sulu, şekerli, aromatik ve çekirdek etten yarı ayrıdır. Temmuz başında olgunlaşır. Hala geçerli bir çeşit olmasına karşın daha sert ve değişik renkli başka çeşitler bu çeşidin yerini almıştır.

Formosa: Meyveler 55-60 gram ağırlığında ve kalp şeklindedir. Sarı zemin üzerine morumsu kırmızı renkte, meyve eti sarı, sulu, ince dokulu, gevrek, tatlı ve aromalıdır. Haziran sonunda olgunlaşır. Tozlayıcıları, Santa Rosa, Wickson ve Beauty çeşitleridir.         

Santa Rosa: Formasa ile aynı anda olgunlaşan 55-60 gram ağırlığında meyveleri olan bir çeşittir. Kabuk koyu mor renkli,çok puslu ve caziptir. Meyve eti koyu pembe-kırmızı,tatlı, sulu, aromalıdır. Formosa, Methley, Burmosa, Beaty, Golden Japon veya Wickson tozlayıcı olarak kullanılır.

Climax: Formosa çeşidinden bir hafta sonra olgunlaşır. Meyve yumurta şeklinde,kabuk kırmızı-mor,sarı benekli kalındır. Meyve eti sarı, yumuşak, sulu, orta tatlı ve çok aromalıdır. Tozlayıcısı Santa Rosa’ dır.

Black Amber: Ağaç orta kuvvette ve uzama eğilimindedir. Yüksek verimlidir. Meyve büyük, yuvarlak şekilli  ve siyah renklidir. Meyve eti parlak sarı ve kırmızı damarlıdır.  Sert , güzel kokulu, çekirdekten zor ayrılır. Temmuzun son haftası olgunlaşır. Friardan sonra en verimli çeşittir.

Obilnaja: Ağaç orta kuvvettedir. Erken meyveye yatar., yüksek ve düzenli bir verime sahiptir. Meyve orta iri yuvarlak asimetrik, morumsu kırmızı renktedir. Sarı- turuncu meyve eti orta dayanıklı, sulu, şekerli, aromatik ve çekirdek etten yarı ayrıdır. Temmuz ortasında olgunlaşır. Çok verimli olması ve meyve olgunluğunu uzun süre muhafaza etmesi en çarpıcı özelliğidir.

Black Diamond: Yüksek verimli orta erkenci bir çeşittir. Meyve yuvarlak , koyu mor, siyah renklidir. Meyve eti hasat zamanı kehribar renklidir. Temmuz ortalarında olgunlaşır. Angelino ve Friar tarafından tozlanır.

Friar: Orta kuvvetli, uzama eğilimli, düzenli ve yüksek verimli, kendine verimsiz, bakterilere karşı hassastır. Meyve büyük, basık, küresel şekilli, koyu mor, olgunlaştığında benekli parlak siyah renkli, üzeri mumludur. Şeffaf, sarı meyve eti, hoş asitli, çok sert, olgunlaştığında yarmadır. Olum zamanı Ağustos ortalarıdır. Sıcak iklimleri sever.

Fortune: Orta kuvvette orta bodurlrktadır. Erken meyveye yatar ve düzenli bir verime sahiptir. Meyve çok büyüktür. Kabuk olgunlaştığında kırmızıya dönen, sarı lekeli, parlak kırmızı renklidir. Sarı meyve eti, kabuğun altında kırmızı damarlı, orta kokulu ve yarmadır. Çok sulu değildir. Ağustos ortasında olgunlaşır. Tarımsal açıdan ve kırmızı kabuğu nedeniyle en ilginç eriktir.

Angelino: Güçlü bir ağaç yapısı vardır. Meyve çok büyük, basık yuvarlak şekilli, siyah kabuklu 70 gr. ağırlığındadır. Meyve eti sarı, sert, çekirdek küçük ve etten kolay ayrılabilir durumdadır. Olum zamanı Eylül ortalarıdır.Değişik tozlayıcılara ihtiyaç duyar. 3 ay depolanabilir. Hasat geciktirilirse tat kalitesi artar. 800 m. Rakıma kadar yetiştirilebilir.

Autumn Giant: Orta kuvvetli, oldukça verimlidir. Meyve çok büyük yuvarlak, hafif kalp formunda, parlak sarı zemin üzerinde % 50 si kırmızı renklidir. Sarı meyve eti sert, az kokulu ve yarmadır. Fazla sulu değildir. Ekim başında olgunlaşır. Büyük boyutu, çekici rengi ve olgunlaşma süreci önemli avantajlarıdır.

October Sun: Büyük, yayvan taçlı ve çok verimlidir. İri düzgün yumurta şekilli, kabuğu pembemsi sarı renklidir. Olgunlaşma ilerlediğinde veya depolandığında morumsu kırmızı renk alır. Meyve eti pempemsi sarı renklidir. Sulu ve mükemmel tattadır. Olgunlaşma Ekim’in ilk haftasıdır. Meyve kalitesi geççiler içinde en iyisidir.

Avruba Grubu Erik Çeşitleri Hangileridir?

Giant:   Ağustos ortasında olgunlaşan, ortalama meyve ağırlığı 55 gram, koyu kırmızı-mor renkte, boyunlu bir çeşittir. Meyveler yumurta biçimindedir. Meyve eti sarı, orta sulu, gevrek ve tatlıdır. Çekirdek orta iri ve etten ayrıdır. Kendine verimlidir.

Frenze 90: Ağacı çok büyük, oldukça boyuna büyüyen yapıda ve çok verimlidir. Meyve orta veya orta iri, yuvarlak uzunumsu şekillidir. Koyu mor kabukludur. Sarı meyve eti çok dayanıklı, iyi kaliteli, çekirdek etten ayrıdır. Ağustos sonlarında olgunlaşır.

Stanley: Ağacı orta kuvvette , küresel yapıda, bodur gelişme eğilimindedir. Düzenli ve yüksek verimlidir. Meyve orta iri, uzun elips şekilli, koyu mavi-mor renkli, çok mumludur. Meyve eti sert, orta tatlı, asidik ve az aromalıdır. Çekirdek etten kolay ayrılır. Meyve ortalama 58 gram ağırlığındadır. Eylülün ilk haftası olgunlaşır. Meyve kalitesi dikkat çekicidir.

Empress: Ağacı orta büyüklüktedir. Geç meyveye yatar ve verim düzensizdir. Meyve iri- çok iri, eliptik, mor renklidir. Meyve eti sarı, sert, şekerli ve lezzetlidir. Eylülün ikinci haftası olgunlaşır. Çift meyve yapar, meyve eti dayanıklıdır.

President: Ağacı güçlüdür ve dikine büyür.. Düzenli ve yüksek verimlidir. Meyve iri ve çok iri, eliptik şekilli, kırmızı koyu mor renklidir. Sarı meyve eti az tatlı, çok sert ve yarmadır. Stanleyden 10 gün sonra yani Eylül ortalarında olgunlaşır.

Erik Tohum Anaçları Nelerdir?

Myrobolan Eriği: Türkiye’de can eriği anaçları olarak bilinen ve Prunus cerasifera türü içinde yer alan anaçlardır. Ağır ve nemli topraklarda iyi adapte olurlar. Nematodlara, kök çürüklüğüne ve kuraklığa dayanıklıdırlar. Myrobolan eriği çöğürleri Avrupa ve Japon kökenli çeşitlerle iyi uyuşmasına karşılık can erikleri ile şeftaliler için anaç olarak kullanılması uygun değildir. Myrobolan çöğürleri  üzerine aşılı erik ağaçları büyük taçlı ve çok verimli olurlar. Sağlam yapılı olan ağaçların ömürleri de uzundur.

Marianna Eriği: Bu anacın P.ceresifera ile P.munsoniana’nın tabii hibritlenmesi sonucunda meydana geldiği tahmin edilmektedir. Nemli topraklarda da iyi gelişen bu anacın kültür çeşitleri ile uyuşması genel olarak iyidir. Ancak President çeşidi ile iyi uyuşmaz. Meyveleri küçük olup kırmızı renklidir.

Şeftali Çöğürü: Erik için orta kuvvetli bir anaçtır. Sıcak, tınlı topraklarda kullanılabilir. Bazı sofralık erik çeşitleri ile iyi uyuşmadığı tesbit edilmiştir. Şeftaliye aşılı erik ağaçları erken meyveye yatar ve meyveleri erken olgunlaşır. Nematodla bulaşık topraklarda, erik yetiştiriciliği için Nemaguard şeftali çöğürleri anaç olarak kullanılmalıdır.

Kayısı Çöğürü (Zerdali): Özellikle nematodlu bölgelerdeki kumsal topraklarda eriğe anaç olarak kullanılabilir. Japon erik çeşitleri bu anaç üzerinde Avrupa eriklerine göre daha iyi gelişme gösterir. Zerdali, erikler için kuvvetli bir anaçtır. Sıcak, süzek ve kireçli topraklara uygundur. Zerdali anacı üzerine aşılı  eriklerde meyve kalitesi ve verim üzerinde üzerinde olumlu etki yapar.

Badem Çöğürü: Bazı erik çeşitleri örneğin D’Agen, badem çöğürü üzerinde başarıyla yetiştirilmektedir. Badem Çöğürü erik için orta kuvvetli bir anaç olup, kuru, kireçli ve taşlı topraklar için uygundur. Bademe aşılı eriklerde meyve kalitesi ve verim orta derecededir.

Erik Klon Anaçları Nelerdir?

Pixy: Bodur bir anaçtır. Pixy anacı üzerine aşılı eriklerde %30 oranında gelişmeyi kısıtlamaktadır. Bu nedenle yüksek bir dikim sıklığı sağlar. Pixy anacının kullanıldığı erik bahçelerinde dekara 100-200 ağaç düşmektedir. Bütün erik çeşitleriyle iyi bir uyuşma gösterir. Bu anaca aşılı eriklerde 2.yıl ürün alınabilmektedir. Meyve kalitesi, iriliği açısından olumlu bir etki gösteren Pixy anacının üzerine aşılı erik çeşitlerinin meyvelerinde yüksek oranda şeker görülür.

Myrobolan B: Erik çeşitleriyle büyük ölçüde iyi bir uyuşma gösterir. Stool Bed Layering daldırma metodu ve yeşil çelikle kolay üretilmektedir. Buna karşılık odun çeliği ile üretimde köklenme yüzdesi çok düşük bulunmuştur.Kuvvetli ve verimli ağaçlar oluşturur. Verimli, kurak topraklar ile killi ve gevşek topraklar çok iyi adapte olurlar. Verimlilik ve zararlılara dayanımı en üst düzeydedir.

Myrobolan GF-31: Çok kuvvetli bir anaçtır. Yeşil çelikle çok başarılı üretilmektedir.

Marianna GF 8-1: Bu anaç ağır- nemliden, kumlu- kireçli topraklara kadar değişik topraklarda çok iyi sonuçlar vermektedir. Ağır topraklara dayanıklılığı Myrolandan daha iyidir. Çok verimli ağaçlar yapar. Yeşil çelikle ve Stool Bed Layering daldırma metoduyla kolayca çoğaltılabilir.

GF 677: Derin ve drenaj sorunu olmayan yerlerde kullanılan Badem X Şeftali melezi olan bir anaçtır. Ağaçları erken meyveye yatırır ve hızlı büyürler.

Myrobolan 29 C: Az yayılan yüzeysel fakat güçlü bir kök sistemi vardır. Myrobolan B ‘ ye göre %30 daha az gelişir. Aşı uyumu çok iyidir, erken meyveye yatırır ve yüksek verimlidir. Kirece ve kuraklığa dayanıklıdır. Her toprak tipine uyar. 

Erik Fidanlarıyla Bahçe Tesisi Nasıl Yapılır?

Erik bahçesi tesis edilirken tüplü erik fidanları veya açık köklü (çıplak köklü) erik fidanları kullanılabilir. Dikim kışı ılık geçen bölgelerde sonbaharda, kışı soğuk geçen bölgelerde ise ilkbaharda yapılır. Erik bahçesi kurulacak arazi dikimden 1-2 ay önce mümkünse sonbaharda derin olarak sürülür ve drenaj sorunu varsa drenaj kanalları açılarak arazi tesviyesi yapılır. Dikim yerleri işaretlendikten sonra 60 cm. x 60 cm. boyutunda ve 50 cm. derinliğinde çukurlar açılır.

Dikim aralığı Japon eriklerinde 4 m. x 5 m veya 5 m x 5 m. Avrupa gurubu eriklerde ise  6 m. x 6 m. veya 7 m. x 7 m.dir Dikimden önce fidanlara kök tuvaleti yapılır. Fazla uzamış, yaralanmış, kuru, kırık veya kıvrık olan kökler kesilip atılır. Fidanın tepesi 80- 100 cm’ den, varsa yan dalları 2 –3 göz üzerinden kesilir. Fidan dikimi dikim tahtasıyla yapılmalı ve aşı noktası toprak seviyesinin üzerinde kalacak şekilde dikim yapılmalıdır. Çukurun dip kısmına yanmış çiftlik gübresi ve çukurdan çıkan toprak karıştırılarak çukurun dip kısmına konulmalıdır. Dikimden sonra can suyu verilerek fidanın yanına herek dikilir. Kendine kısmen verimli veya kendine kısır çeşitlerle bahçe kurulacaksa 8 ağaca bir tozlayıcı olacak şekilde bahçe tesis edilmesine dikkat edilmelidir.

Erik Yetiştiriciliğinde Toprak İşleme Nasıl Uygulanır?

Erik bahçeleri sonbaharda 1 , ilkbaharda 2 kez yüzeysel olarak işlenmelidir. İlkbaharda ağaç dipleri çapalanır. Toprağı yüzeysel olarak işlemek amacıyla rotavatör, disharrow, kültüvatör gibi toprak işleme aletleri kullanılabilir.

Erik Yetiştiriciliğinde Sulama Nasıl Yapılmalıdır?

Yıllık yağış miktarı 750 mm’ den az olan bölgelerde yaz aylarında düzenli olarak sulama yapılmalıdır. Mayıs ayının 2. Yarısından itibaren sonbahar yağışları başlayana kadar geçen süre içerisinde toprak yapısına da bağlı olarak ayda 2-3 kez sulama yapılır. Erik bahçesinde damlama sulama yöntemi kullanılıyorsa sulama süresi azaltılarak, sulama sıklığı arttırılır.

Erik Yetiştiriciliğinde Budama Nasıl Yapılır?

Modifiye Lider tipi terbiye şekli Avrupa ve yerli bütün eriklere tavsiye edilir. Özellikle çok mahsuldar olan Japon eriklerinde kırılmaya mani olmak için kuvvetli çatal dalların meydana getirilmesine büyük bir dikkat gösterilmelidir.

Bazı çeşitler dik, bazıları da yaygın geliştiklerinden budama buna göre yapılmalıdır. Örneğin; bir Japon eriği olan Santa Rosa ve Wickson dik büyüdüklerinden , bunlarda yaygın büyüme teşvik edilmelidir. Halbuki Burbank eriği yaygın büyüdüğü için biraz daha dik büyümesi teşvik edilmelidir.

İlk büyüme mevsimini takip eden kış devresinde yan dallar gövdeden itibaren 40-75 cm.’den kesilirler. Odun dalları ve diğer arzu edilmeyen dallar çıkartılırlar. Daha sonra budamalar uç almaları istenilmeyen dalların çıkartılması, dal, dalcıkların yan dallar üzerinde iyi yerleştirilmesi şeklinde olur.

Anadolu ve Japon Grubu Eriklerde Budama Nasıl Yapılır?

Fidanların tepesi 100 cm.den vurulur. Varsa yan dallar 2,3 göz üzerinden kesilir. Bunlara 4 dallı goble şekli verilir. Bu eriklerde çok fazla çiçek gözü oluştuğundan 3-4 yılda bir sert budama uygulanır. Böylece yeni sürgünlerin oluşması sağlanır. Çiçek gözlerinin iki yaşlı dallarda ve buketlerde oluştuğu göz önüne alınır ve yaşlı dallarda aşırı kesim yapılmaz.

Avrupa Gurubu Eriklerde Budama Nasıl Yapılır? Fidanların tepesi 80-110 cm.den vurulur. Haziran ayında 1 lider ve 4 yan dal seçilir, diğerleri çıkarılır. 1. büyüme mevsimi sonunda bırakılan dallar dışındakiler çıkarılır. Bırakılan dallar 60-70 cm.’e kadar kısaltılır. Sonraki 4 yıl boyunca bırakılan dalların devamını sağlayan ve yardımcılar olmak üzere 2-3 dal bırakmak kaydıyla şekil budamasına devam edilir. Verim dönemindeyse uç almalar ve seyreltme şeklinde hafif budamalar uygulanır.

Eriklerde Gübreleme Nasıl Yapılır, Ne Kadar Gübre Verilir?

gübreleme uygulaması yapmadan önce muhakkak toprağınızı analiz ettirmenizi ve gübrelemeyi, analiz sonuçlarında yapılacak önerileri dikkate alarak yapmanızı önermekteyiz. yapılmadan önce Erik ağaçlarına verilecek gübre miktarı yaprak ve toprak analizi sonuçlarına göre saptanmalıdır. Gübre miktarında ağacın yaşı, verim durumu, toprak yapısı ve ekolojik koşullarda etkilidir. Kimyasal gübrelerden fosfor ve potaslı gübreler kış başında; azotlu gübreler ise kış sonunda ilkbahar gelişmesi başlamadan önce verilmelidir. Azotlu gübreler ağacın gelişimi üzerine; bor ve kalsiyumlu gübreler ise meyve kalitesi üzerinde etkilidir. Her yıl dekara 2 – 3 ton yanmış çiftlik gübresi verilmesi faydalıdır. 2 yılda bir yapılan yeşil gübreleme ise toprağın fiziksel yapısını düzeltmesi bakımından uygundur.

Verim çağındaki bir erik bahçesine dekar başına

*40 kg/da Amonyum sülfat(%21)

*50 kg/da Süper Fosfat(%18)

*40 kg/da Potasyum klorür(%60) verilmelidir. Fosfor ve Potasyum kış başı veya Şubat-Mart’ta azot ide ikiye bölünerek verilmelidir.

Japon gurubu erikler daha fazla meyve bağladığı ve fazlaca odun dalı yapmadığı için bunlara ilkbaharda 10-20 kg./da ilave azot verilmelidir.

Eriklerde Meyve Seyreltmesi Nasıl Yapılır?

Eriklerde el ile, mekanik olarak veya kimyasal maddeler ile seyreltme yapmak gerekir. Özellikle Japon erikleri ile bazı Can eriklerinde aşırı meyve yükü nedeniyle ağaçların zarar görmemesi ve mevcut meyve kalitesinin arttırılması için ağacın besleyeceğinden daha fazla olan meyvelerin ağaçtan uzaklaştırılması gerekir.  Ancak can eriklerinde ağaçtaki meyveler aralıklı olarak hasat edildiğinden her meyve toplama işlemi bir seyreltme yerine geçmektedir. Diğer türlerde el ile seyreltme Haziran dökümünden sonra ve her 5 cm.’de bir meyve olacak şekilde bırakılır. Mekanik seyreltmeçekirdek sertleşmeye başlamadan önce gövde sarsıcıları ile yapılır. Kimyasal seyreltme ise; tam çiçeklenme dönemindeDN – 289, Elgerol 30 veya Elgerol 318 ile yapılır.

Eriklerde Hangi Bitki Gelişim Düzenleyiciler, Hangi Miktarlarda Kullanılır?